XXXIX Łemkowska Watra w Zdyni.
Zapalono ogień pamięci !
DZIEŃ PIERWSZY
WATRA znaczy OGIEŃ a dokładniej ognisko, przy którym zasiadały kiedyś pokolenia Łemków, śpiewając i rozmawiając w swoim ojczystym języku, snując marzenia o swojej przyszłości w poczuciu wspólnoty szukając ukojenia po przykrych losach historii.
16 lipca 2021 r. rozpoczęto po raz XXXIX Łemkowską Watrę w miejscowości Zdynia (łem.Żdynia - Ждиня), gmina Uście Gorlice, pow. Gorlice.
O godz. 16.30 w pierwszym dniu (piątek) zapalono Watrę – ogień pamięci, który będzie płonął aż do niedzieli, symbolizuje żywą kulturę Łemków. Uroczyste rozpalenie XXXIX Łemkowskiej Watry dokonał Andrzej Klimasz, starosta imprezy, mieszkaniec Ropicy Górnej (Ruskiej)
Po uroczystym rozpaleniu watry, rozpoczęły się koncerty dorosłych zespołów: ,,Kapela Siwego z Gorlic” , Zespół folkowy Hylla z Legnicy, Zespół folkowy Hrdza z Preszowa (Słowacja) i Zespół muzyki alternatywnej Dagadana z Poznania.
O godz. 21.30 rozpoczęło się ŁEMKOWSKIE DISCO
Pierwszy dzień watry rozpoczął i zakończył się piękną i ciepłą pogodą. Oby pogoda dopisała przez pozostałe dwa dni.!!
W sobotę 17 lipca o godz. 15.30 w Miejscu Pamięci, nastąpiło oficjalne otwarcie Watry.
Uczestniczyli przedstawiciele władz wojewódzkich, powiatowych i licznie zgromadzone duchowieństwo na czele z biskupem prawosławnej diecezji przemysko - gorlickiej JE Paisjuszem oraz Arkadiusz Trochanowski biskup eparchii olsztyńsko-gdańskiej i bp Włodzimierz Juszczak z eparchii wrocławsko-koszalińskiej z kościoła greckokatolickiego. Gościem Watry był również Konsul Generalny Ukrainy w Krakowie Wiaczesław Wojnarowskyj. Po modlitwie złożono wieńce i kwiaty pod pomnikiem upamiętniającym ofiary akcji "Wisła", w Miejscu Pamięci - przeprowadzonego przez władze komunistyczne w 1947 r. przymusowego wysiedlenia Ukraińców i Łemków z południa Polski. Uderzeniem w dzwon pokoju było przypomnieniem o tej akcji.
Na scenie amfiteatru chór Zoria z Uścia Gorlickiego odśpiewał hymn watry - Гори наші Карпати, następnie nastąpiły oficjalne przemówienia a po nich wręczenie odznaczeń wirnyj predkam.
Po części oficjalnej zaprezentowały się zespoły artystyczne: Zespół Dollars Brothers z Gorlic, Chrystyna Solowij ze Lwowa i Zespół folk-rockowy Tuhajbej z Olsztyna.
Ostatni trzeci dzień Watry rozpoczął się przy pięknej pogodzie o godzinie 10.00 w kaplicy obok Watry została odprawiona Msza św. przez bp Arkadiusza Trochanowskiego i księży kościoła greckokatolickiego. Następnie odbył się Koncert Rodzinny w ramach Watroczki. Wystąpił Zespół Barwinek z Krakowa, Rosa z Uścia Gorlickiego oraz Błahowist – Chór Parafialny Cerkwi Greckokatolickiej z Krynicy Zdroju. Nastąpiło też rozstrzygniecie konkursu Łemkowszczyzna okiem dziecka.
O godz. 13.30 nadszedł czas zgaszenia palącej się od początku festiwalu symbolicznej watry i rozjechać się każdy w swoją stronę. Za rok większość przyjedzie znowu. Nie zapominajmy też o tym co dla Watry najważniejsze – być ze sobą, poznawać się oraz świętować z ludźmi z całego świata przy akompaniamencie różnorodnej muzyki. Tego roku było dużo mniej niż w latach poprzednich ze względu na pandemię. Ceremonii zagaszenia Watry dokonał starosta Watry Andrzej Klimasz i Wiewiórka Adam – zastępca przewodniczącego Prezydium Zarządu Głównego ZŁ
***
... nieco historii
I i II Watra w Czarnem koło Uścia była warsztatami Zespołu Pieśni i Tańca „Łemkowyna” z siedzibą w Bielance i była zorganizowana w lipcu 1983 - 1984 r. Dla organizowania następnych aż do roku 1991 każdorazowo i corocznie powoływano odrębny Komitet Organizacyjny. Trzecia odbyła się w Hańczowej w 1985 r. W latach 1986 – 1989 Łemkowska Watra odbywała się w Bartnem. Watra w Zdyni odbywa się od 1990 r. Od roku 1992 jej stałym i jedynym organizatorem jest Zjednoczenie Łemków w Gorlicach.
„W łemkowskiej odmianie nazwy Zdynia (Żdynia znaczy „czekaj ma mnie") jest jakiś symbol. Czekaj przy ognisku, ogrzej się miłością do współziomków, zadumaj nad losem tego narodu. Nie zapominaj, że jesteś Łemkiem, członkiem grupy etnicznej, narodu, który nie ma swojego państwa, ale ma swój język, kulturę, historię. Temu właśnie służy święto Kultury Łemkowskiej - Watra"
„Watry" przybierały rozmaite formy. Odbywały się konkursy wiedzy o historii, kulturze i geografii Łemkowszczyzny. Młodzi ludzie dzięki konkursom stykali się z tradycją swych ojców. Dzięki temu, że program „Watr Łemkowskich" jest różnorodny zaspokaja potrzeby różnorodnych grup jej uczestników. Stwarza możliwość rozmowy w ojczystym języku. Młodzi uświadamiają sobie i doceniają swą odrębność. Watra jest świętem, które proponuje oryginalną, autentyczną formułę. Zbudowana jest wokół jądra tradycyjnej kultury łemkowskiej.
Podczas rytuałów związanych z obchodami święta udział biorą zespoły pieśni i tańca, chóry i orkiestry oraz grupy rockowe i folkowe. Rola i znaczenie „Watry" wykracza poza kultywowanie tradycyjnego dziedzictwa. Imprezie towarzyszy m.in. spartakiada łemkowska, kiermasz wydawnictw, prezentacja ginących rzemiosł i zawodów, wystawy oraz małe formy teatralne.
