W 79. rocznicę uczcili pamięć poległych lotników Halifaxa w Krzywej-Banicy
W piątek 25 sierpnia 2023 r. w samo południe, rozpoczęły się uroczystości związane z 79. rocznicą zestrzelenia polskiej załogi z 1586 Eskadry Specjalnego Przeznaczenia, bombowca Halifax, który niósł pomoc walczącej Warszawie. Samolot został zestrzelony 28 sierpnia 1944 r w rejonie Banicy/Krzywej w gminie Sękowa, pow. Gorlice.
Śmierć poniosło wówczas 7 polskich lotników, zginęli: dowódca ppor. pilot Kazimierz Widacki , kpt. nawigator Franciszek Omylak, ppor. bombardier Konstanty Dunin – Horkawicz, ppor. strzelec pokładowy Tadeusz Mroczko, sierżant mechanik pokładowy Wilhelm Balcarek, sierżant radiooperator Jan Ozga, sierżant strzelec pokładowy Józef Skorczyk.
Na uroczystość przybyli: posłowie, przedstawiciele władz małopolski, powiatu, lokalnych samorządów, księża, oficerowie WP, kombatanci, seniorzy, Wielka Loża Narodowa Polski, leśnicy, mieszkańcy gminy Sękowa i powiatu gorlickiego, a przede wszystkim rodziny poległych lotników.
O godz. 12.00 rozpoczęła się Msza Św. przy pomniku lotników w Krzywej/Banicy w intencji poległych załóg lotniczych oraz w intencji wszystkich żyjących lotników z okazji ich święta, koncelebrowana pod przewodnictwem ks. proboszcza Stanisława Szczepanika z parafii p.w. Narodzenia Świętego Jana Chrzciciela w Gładyszowie. W koncelebrze uczestniczyli: ks. proboszcz Grzegorz Żywiec z parafii Smerekowiec, który wygłosił homilię, ks. proboszcz Adam Prącik z parafii Małastów, ks. proboszcz Jan Adamczyk z parafii Męcina Wielka i ks. proboszcz Piotr Kaczmar z parafii greckokatolickiej w Łosiu.
Po mszy św. w części patriotycznej odegrano Hymn Lotników, następnie prowadzący Aleksander Gucwa powitał wszystkich gości przybyłych na uroczystość, po czym przedstawił tragiczna historię bohaterskiej śmierci siedmiu polskich lotników z 1586 Eskadry Specjalnego Przeznaczenia.
Głos zabrali: Wójt Gminy Sękowa Małgorzata Małuch, Poseł Barbara Bartus i Elżbieta Zielińska, dr Zygmunt Pertkiewicz - Producent Filmu Fabularnego, Marta Mordarska – Radna Sejmiku Młp. Łukasz Salwarowski – Prezes Stowarzyszenia MANKO – Głos Seniora i Starosta Limanowski Mieczysław Uryga - wszyscy wypowiadali się o bohaterskiej śmierci Polskich Lotników, którzy nieśli pomoc walczącej Warszawy.
Do uczestników uroczystości list przesłał Wojewoda Małopolski Łukasz Kmita (tekst poniżej)
Stowarzyszenie Weteranów Zagranicznych Misji Pokojowych i Stabilizacyjnych z Regionu Tarnowskiego odznaczyło Aleksandra Gucwę ,,Srebrnym Medalem Związku Żołnierzy Wojska Polskiego” za wybitne zasługi dla Stowarzyszenia. Medal wręczył Prezes Zbigniew Burnat w towarzystwie Edwarda Biskupka i Józefa Kozioła – sekretarz zarządu a z rąk Łukasza Salwarowskiego – Prezesa Stowarzyszenia MANKO – Głosu Seniora otrzymał CERTYFIKAT OPIEKUNA PAMIĘCI.
Następnie por. Krzysztof Kęska z 1 Bazy Lotnictwa Transportowego w Warszawie, przeprowadził wzorowo Apel Poległych a następnie złożono wieńce i kwiaty pod pomnikiem.
W uroczystości 79. rocznicy uczestniczyli członkowie SSLW RP z Krakowa: ppłk pil. Szczepan Kurpisz, mjr pil. Andrzej Stukus oraz z powiatu gorlickiego: Aleksander Gucwa, Kazimierz Sacha, Dariusz Duran i Franciszek Janeczek.
Poczty sztandarowe wystawili:
1. Nadleśnictwo Gorlice – Leśnictwo Krzywa
2. OSP Sękowa - Dh. Paweł Baranowskii, dh. Michał Ślęzak i Patryk Przybyło
Dziękuję serdecznie przybyłym mediom a w szczególności Pani Karolinie Adamczyk z telewizji Gorlice.tv, Panu Darkowi Duranowi i Bogusławowi Kuciakowskiemu.
WIEŃCE I WIĄZANKI KWIATÓW ZŁOŻYLI:
1. Wieniec w imieniu mieszkańców Gminy Sękowa złożyli: Wójt Gminy Sękowa Małgorzata Małuch, Przew. Rady Gminy – Bogusław Moroń i Skarbnik UG w Sękowej Katarzyna Rak - Wachowska
2. Wiązankę kwiatów złożyła Pani Poseł Barbara Bartuś
3. Wiązankę kwiatów złożyła Pani Poseł Elżbieta Zielińska
4. Wiązankę kwiatów złożyła Pani Marta Mordarska, Radna Sejmiku Młp. w imieniu Marszałka Woj. Młp. Witolda Kozłowskiego
5. Wiązankę kwiatów złożył Witold Kochan – Przew. Rady Powiatu
6. Wiązankę kwiatów złożył Pan Tomasz Bolek z Młodzieżowej Rady Powiatu Gorlickiego
7. Wiązankę kwiatów w imieniu Burmistrza Miasta Gorlice, złożył Pan Wojciech Zapłata
8. Wiązankę kwiatów złożył vice wójt Gminy Pleśna – Pan Ryszard Stankowski
9. Wiązankę kwiatów złożyli: Pan prof. mec. Jan Widacki i Kazimierz Widacki - rodzina lotnicza
10. Wiązankę kwiatów złożył Pan Kazimierz Sacha w imieniu Frances Gates z Australii – córka mjr naw. Franciszka
11. Wiązankę kwiatów złożył Tadeusz Furmanek z Jasła w imieniu Jacka Orchela, który reprezentuje Fundacje Rodzin Lotników Polskich w Anglii
12. W imieniu wnuka Michała Omylaka z rodziną (Wrocław) wiązankę kwiatów złożył Pan Kazimierz Sacha
13. Wiązankę kwiatów złożyli: Starosta Limanowski Pan Mieczysław Uryga i Józef Jaworski członek zarządu powiatu limanowskiego
14. Wiązankę kwiatów złożyło Stowarzyszenie Weteranów Misji Pokojowych i Stabilizacyjnych z Regionu Tarnowskiego – Prezes Zbigniew Burnat, Józef Kozioł i Edward Biskupek
15. Wiązankę kwiatów złożył mjr pil. Andrzej Stukus w imieniu Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego w Krakowie.
16. Wiązankę kwiatów złożył Andrzej Orchel – Prezes Lokalnej Organizacji Turystycznej ,,Beskid Zielony”
17. Wiązankę kwiatów złożyło Nadleśnictwo Gorlice - Leśnictwo Krzywa
18. Wiązankę kwiatów złożył Łukasz Salwarowski – Prezes Stowarzyszenia MANKO – Głosu Seniora
19. Wiązankę kwiatów złożył Klub Seniora z ŁĄCKA
20. Wiązankę kwiatów złożył Prezes Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Gorlickiej Pan Roman Trojanowicz i Bogusław Kuciakowski.
21. Wiązankę kwiatów złożyła Prezes Stowarzyszenia Lege Artis Agnieszka Kęska i por. Krzysztof Kęska z 1 Bazy Lotnictwa Transportowego w Warszawie
22. Wiązankę kwiatów złożył Dawid Terelak – inspektor IPN Kraków
23. Wiązankę kwiatów złożyła Wielka Loża Narodowa Polski i Ukrainy – były Namiestnik Bogdan Popławski i Aleksander Rufus - Lek
24. Wiązankę kwiatów złożyli uczniowie Szkoły Podstawowej w Gładyszowie
25. Wieniec od mieszkańców wsi Krzywa złożyła sołtys Pani Izabela Floryan a Radna Maria Połeć znicz
Po złożeniu kwiatów organizator zaprosił wszystkich na lotniczą grochówkę, w nowo wybudowanym ośrodku narciarstwa klasycznego w Krzywej.
Nieco historii
Wieczorem 27 sierpnia 1944 r. załoga ppor. pil. Kazimierza Widackiego wystartowała z Brindisi (Włochy) na swoje piąte zadanie. Wystartowała na wypożyczonym samolocie HP Halifax FS-P w składzie: kpt. nawigator Franciszek Omylak , ppor. pilot Kazimierz Widacki , ppor. bombardier Konstanty Dunin - Horkawicz , ppor. strzelec pokładowy Tadeusz Mroczko , sierżant mechanik pokładowy Wilhelm Balcarek, sierżant radiooperator Jan Ożga i sierżant strzelec pokładowy Józef Skorczyk. Załoga należała do 1586 Eskadry do Zadań Specjalnych, która niosła pomoc dla Powstania Warszawskiego. Zadanie bojowe wykonali, zrzucili 10 pojemników i 10 paczek z bronią, amunicją, lekarstwami itp. Zginęli w drodze powrotnej, ich samolot został zestrzelony przez niemiecki myśliwiec Ju-88 nocą z 27 na 28 sierpnia 1944 r. na granicy Banicy z Krzywą w Beskidzie Niskim. Od wybudowania nowego pomnika w 2009 r. co roku odbywają się uroczystości patriotyczno - religijne, na które serdecznie zapraszam!
Film o historii katastrofy Halifaxa z Banicy można zobaczyć poniżej.
