Cmentarz wojenny nr 23 w Jaśle

Cmentarz wojenny nr 23 w Jaśle jest cmentarzem z I wojny światowej zaprojektowany przez Johanna Jägera. Cmentarz został założony na nowym cmentarzu parafialnym w Jaśle przy ul. Zielonej. Cmentarz został częściowo zlikwidowany przez Niemców w czasie okupacji, a później zajęty przez pochówki cywilne. Z całego cmentarza pozostał tylko kamienny pomnik centralny – wysoki krzyż równoramienny z rozszerzonymi końcami ramion wznoszący się na kamiennym cokole. Na licu widnieje miecz o wygiętym ku dołowi jelcu oraz daty ,,1914’ i ,,1916”. Poniżej umieszczono granitową tablicę w j. niemieckim i polskim mówiącą o liczbie poległych, narodowościach i jednostkach wojskowych. Na cmentarzu znajduje się także charakterystyczny wysoki drewniany krzyż z metalową koroną cierniową.

Oryginalnie znajdowało się na nim 21 grobów pojedynczych oraz 84 zbiorowe. Pochowano w nich 1586 żołnierzy poległych w pierwszych dniach maja 1915 roku oraz żołnierzy rosyjskich, którzy w dużej części zmarli w znajdującym się w okolicy szpitalu wojennym:

• 1568 Rosjan z 5 Kaukaski Pułk Piechoty, 17 Archangielski Pułk Piechoty, 18 Wołogodzki Pułk Piechoty,22 Niżegorodzki Pułk Piechoty, 25 Smoleński Pułk Piechoty, 34 Sjewski Pułk Piechoty, 35 Briański Pułk Piechoty, 57 Modliński Pułk Piechoty, 97 Liwoński Pułk Piechoty, 109 Wołżski Pułk Piechoty, 122 Tambowski Pułk Piechoty, 124 Woroneski Pułk Piechoty, 175 Baturyński Pułk Piechoty, 185 Baszkadyklarski Pułk Piechoty, 188 Karski Pułk Piechoty, 190 Oczakowski Pułk Piechoty, 192 Rymnicki Pułk Piechoty, 193 Swijażski Pułk Piechoty, 196 Iskarski Pułk Piechoty, 241 Siedlecki Pułk Piechoty, 243 Chełmski Pułk Piechoty, 244 Krasnostawski Pułk Piechoty, 287 Tarusski Pułk Piechoty,
• 11 Austriaków m.in. z 37 IR, 49 IR, 57 IR, 57 IR, 3 HIR, 7 HIR
• 3 Niemców m.in. z 77 Pułk Piechoty (2 Hanowerski), 4 Pułk Grenadierów Gwardii im. Królowej Augusty.
• 4 żołnierzy o nieustalonej przynależności armijnej.

• Jako że Jasło było siedzibą austriackiego starostwa powiatowego na cmentarzu tym (podobnie jak na wybranym cmentarzu w każdym innym starostwie na obszarze działalności Kriegsgräber – Abteilung Krakau), na ścianie kaplicy przedpogrzebowej umieszczono tablicę informującą o wybudowaniu w rejonie Jasła 42 cmentarzy wojennych :

• AUF DEN WESTGÄLlZISCHEN SCHLACHTEFELDERN / SIND IN DEN JAHREN DES WELTKRIEGE / 1916-1917 / VOM K.U.K. MILITÄRKOMMANDO KRAKAU / UNTER LEITUNG DES / FML. BRANDNER EDL. v. WOLFSZHN / 378 KRIEGERFRIEDHÖFE / DAVON IM BEREICHE DER / K.K. BEZIRKSHAUPTMANNSCHAFT / JASLO 42 FRIEDHÖFE / ERBAUT WORDEN

Zdjęcia wykonałem 9 maja 2015 r.