Pomnik siedmiu lotników

Na wzgórzu przy szosie do Krzywej znajdował się pomnik siedmiu lotników.
Napis na pomniku brzmiał:
"Pamięci
7 lotników Polskich nieznanego nazwiska niosącym z Włoch pomoc dla powstańców Warszawy poległym w Banicy we wrześniu 1944 r, w 25 rocznicę śmierci".
Społeczenstwo Powiatu Gorlickiego

( na tablicy błędnie podano wrzesień 1944 oraz nieznani lotnicy).

40-to letni pomnik w dniu 12 czerwca 2009 r. został rozebrany, w tym samym miejscu powstał nowy i w 65 rocznicę zestrzelenia Halifaxa tj. 28 sierpnia 2009 r. nastąpiło uroczyste odsłonięcie.

Wieczorem 27 sierpnia 1944 r. załoga ppor. Kazimierza Widackiego wystartowała na swoje piąte zadanie z Włoch. Załogę zestrzelonego Halifaxa stanowili:
ppor. pilot Kazimierz Widacki, kpt. nawigator Franciszek Omylak, ppor. bombardier Konstanty Dunin-Horkawicz , ppor. strzelec Tadeusz Mroczko , sierżant radiooperator Jan Ozga , sierżant mechanik Wilhelm Balcarek, sierżant strzelec Józef Skorczyk

Od chwili startu w bazie nie odebrano żadnych sygnałów. Załoga należała do 1586 Eskadry do Zadań Specjalnych (S.D.F.), utworzona została na bazie 301 dywizjonu bombowego w grudniu 1943 r., stacjonująca na lotnisku Campo Cassale koło Brindisi na południowym wschodzie Włoch. Eskadra miała własne maszyny, jednak do tego lotu załoga Omylaka dostała pożyczony ze 148 Special Duties Squadron (148 dywizjon do zadań specjalnych RAF) samolot Handley Page H.P. 59 HALIFAX B Mark II Series 1A. Nosił oznaczenia indywidualne FS-P (JP 295)(FS to litery rozpoznawcze 148 dywizjonu), (samoloty o numerach seryjnych od JP220 do JP338 wyprodukowano pomiędzy lutym a czerwcem 1944 r. w LAPG )(London Aircraft Production Group).
Samolot w wyniku walki został zestrzelony o godz.2.33 przez nocnego niemieckiego myśliwca JU-88C/G dowodzonego przez Oberfeldwebela (Sierżant sztabowy) Rudolfa Düdinga z 1/NJG 100 (Nachtjagdgeschwader nocny pułk myśliwski)

Szczątki porozrywanych i popalonych części ciał pochowano przez miejscową ludność w miejscu katastrofy (Niemcy zabronili pochówku na cmentarzu) Po przejściu frontu w marcu 1945 r. ciała(szczątki) złożono w dwóch trumnach na cmentarzu we wsi Krzywa.

Polegli w Halifaksie II FS-P (JP295): ppor. pil. Kazimierz Widacki, kpt. naw. Franciszek Omylak, ppor. bomb. Konstanty Dunin-Horkawicz, sierżant rtg. Jan Ozga, sierżant. mech. pokł. Andrzej Balcarek, ppor. strz. Tadeusz Mroczko oraz sierż. strz. Józef Skorczyk. Niestety, nie mają jak dotąd grobów podpisanych swymi nazwiskami. Po wojnie nie zidentyfikowano miejsca upadku samolotu kpt. Franciszka Omylaka i długie lata przyjmowano, że zaginął w Morzu Adriatyckim, zaś pod Banicą rozbiła się załoga kpt. Pluty. (patrz - katastrofa lotnicza w Olszynach) W 1980 r. dokonano ekshumacji szczątków na cmentarzu w Krzywej i przeniesiono je do Krakowa na cmentarz wojskowy Wspólnoty Brytyjskiej (Rakowice), wiążąc je z brakującymi dwoma ciałami z katastrofy w Olszynach.Pionierami poszukiwań szczątków Halifaxa byli w latach 90-tych Pan Michał Kręc, Marcin Danielewicz, Tomasz Sikorski oraz Szymon Serwatka, w latach 1996 - 1999 bracia Piotr i Andrzej Olejko. To oni na łamach prasy lotniczej przedstawili informacje wskazujące, że w rzeczywistości w Banicy rozbił się Halifax a w Olszynach Liberator.

Przeprowadzone w 2006 r. badania archeologiczne wykazały bezspornie, że istotnie miały miejsce dwie różne katastrofy.

We wrześniu 2006 r. grupa eksploracyjna kierowana przez dr Krzysztofa Wielgusa z Politechniki Krakowskiej dokonała prac eksploracyjnych w rejonie Olszyn i Banicy. Znalezione w Banicy szczątki samolotu przekazano do Muzeum RAF w Hendon celem ich identyfikacji. Samolot z Banicy to oczywiście ewidentnie Halifax FS-P (JP295). Wszystkie fragmenty Halifaxa wróciły do Gminy Sękowa. W Zespole Szkolno - Przedszkolnym w Sękowej powstanie jeden z punktów ekspozycyjnych Małopolskiego szlaku Historii Lotnictwa - powiedział Krzysztof Wielgus.

ZOBACZ TU