Cmentarz wojenny nr 70 w Rychwałdzie - Owczary

Cmentarz wojenny nr 70 w Rychwałdzie to cmentarz z I wojny światowej, znajdujący się we wsi Owczary w powiecie gorlickim, w gminie Sękowa, zaprojektowany przez Hansa Mayra. Jeden z ponad 400 zachodnio galicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie.
Cmentarz wojenny znajduje się w pobliżu dawnego cmentarza łemkowskiego, około 300 m od cerkwi Opieki Matki Bożej, która 2013 r. wpisana została na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO
Obiekt ma kształt prostokąta o powierzchni około 365 m². Grunt na cmentarz pozyskano od Anny Gołuchowskiej i Osyma Zanowiaka. Otoczony jest z trzech stron ogrodzeniem z betonowych słupków i drewnianych płotków. Z czwartej strony od wschodu otoczony jest murem betonowym wyższym w części centralnej, na której umieszczona jest tablica inskrypcyjna w j. niemieckim następującej treści:
Brust Gegen Brust
Haben Wir Gerungen,
Hand In Hand
Werden Wir
Auferstehen.

Tłumaczenie na j. polski:

Walczyliśmy pierś w pierś
Ręka w rękę
Ponownie powstaniemy

Przed tablicą inskrypcyjną w obramowanej kamieniami kwaterze ustawiony jest wysoki, drewniany krzyż z półkolistym zadaszeniem nakrytym blachą.
Wejście znajdujące się od strony zachodniej zamykane jest jednoskrzydłową, zakończoną trójkątnie, drewnianą furtką z metalowym okuciem.
Na cmentarzu jest pochowanych 82 żołnierzy w 13 grobach zbiorowych oraz 40 pojedynczych poległych w grudniu 1914 oraz marcu 1915:
• 74 żołnierzy austro-węgierskich (Austriaków, Czechów, Żydów m.in. z 18 Pułku Piechoty, 21 Pułku Piechoty, 36 Pułku Piechoty, 37 Pułku Piechoty, 98 Pułku Piechoty, 100 Pułku Piechoty Austro-Węgier;
• 8 żołnierzy rosyjskich m. in z 36 Orłowskiego Pułku Piechoty.

Według miejscowej tradycji pochowano tu Czechów rozstrzelanych za zdradę po próbie przejścia na stronę rosyjską.
Mogiły mają układ rzędowy i symetryczny. Występują tu nagrobki w formie:

– krzyży z taśmy stalowej wzmocnionej kulkami osadzonych na betonowych cokołach,
– krzyży lotaryńskich z metalowych prętów osadzonych na betonowych cokołach,
– kamiennych stel z wyrytymi inskrypcjami (dwie z motywem krzyża wpisanego w okrąg, jedna z Gwiazdą Dawida)

W części krzyży z taśmy stalowej znajdują się okrągłe emaliowane tabliczki z informacjami o pochowanych.
Na terenie cmentarza znajduje się sześć nagrobków kamiennych w postaci steli. Jedną z nich jest nagrobek poległego 16 marca 1915 Sterna Pinkasa, żołnierza z 21 IR pochodzenia żydowskiego. Jest to pewien ewenement, gdyż żołnierze wyznania mojżeszowego zazwyczaj byli chowani na najbliższych kirkutach.
Cmentarz był remontowany w 2022 r. i na obecną chwile jest dobrze utrzymany.

Filmik wykonałem 25.07.2024 r.

Filmik wykonałem 01.05.2023 r.

Galeria zdjęć <strong>Cmentarz wojenny nr 70 w Rychwałdzie - Owczary</strong>

Wróć do spisu obiektów