Cmentarz wojenny nr 226 w Zawadce Brzosteckiej

Cmentarz wojenny nr 226 w Zawadce Brzosteckiej jest zabytkowym cmentarzem z I wojny światowej, zaprojektowany przez por. Gustava Rossmanna. Zbudowany jest na planie równoramiennego trójkąta. Położony w lesie zawadzkim niedaleko krzyżówki drogi 992 z drogą 210 do Jodłowej. Pierwotnie cmentarz ogrodzony był żywopłotem, obecnie nie posiada ogrodzenia.

Sam cmentarz rozciąga się na zboczu wzgórza, którego spadek zniwelowano w trakcie prac w 1916 r. tworząc niewielkie tarasy. Cztery tarasy połączone są schodami. Obłożone darnią skarpy, objęto i podzielono kamiennymi obramowaniami. Na dolnych tarasach groby ujęte są w kwadratowe kwatery, pośrodku których wznoszą się kute krzyże na kamiennych cokołach. Po ich bokach ustawione są po dwa betonowe cokoły z prostokątnymi żeliwnymi tablicami po obu stronach. Trzeci taras, w sześciu pojedynczych mogiłach, mieści zwłoki oficerów. Na każdej ustawiony jest prosty żeliwny krzyż. Na skraju czwartego wznosi się duży krzyż kamienny, po którego obu stronach prowadzą stopnie do kamiennych ław. Od przodu taras zamyka balustrada z betonu. Na pomniku u podstawy krzyża widnieje tablica inskrypcyjna w j. niemieckim autorstwa Hansa Hauptmanna, głosi ona :

,,FRIEDE, FÜR DEN WIR STRITTEN UND LITTEN,
SELIGER FRIEDE WARD UNSER LOS
IN DES RAUSCHENDEN WALDES MITTEN,
IN DER ERDE HEILIGEM SCHOß."

(tłum.):

"POKÓJ, ZA KTÓRY WALCZYLIŚMY I CIERPIELIŚMY
BŁOGI POKÓJ STAŁ SIĘ NASZYM LOSEM
POŚRODKU LASU SZUMIĄCEGO W ŁONIE ŚWIĘTEJ ZIEMI"

Spoczywa tu 137 żołnierzy, w tym 103 austro-węgierskich i 34 rosyjskich, poległych 7 maja 1915 r. (Austriacy należeli do 62, 80 i 82 pułku piechoty).
W bardzo dobrym stanie zachowało się oryginalne dojście do cmentarza, w formie wijącej się po leśnym stoku ścieżki ze schodkami. Jej początek wskazuje ustawiona na skraju lasu wysoka kapliczka słupowa, która miała za zadanie sygnalizowanie cmentarza znajdujacego się w lesie.

Przez długie lata cmentarz był ogromnie zaniedbany. Jego renowację przeprowadził Urząd Gminy w Brzostku w 1995 r. Należy do najładniejszych w okolicy i warto go zobaczyć. W okresie międzywojennym tradycyjnie urządzano tu wycieczki z Brzostku. W 1932 r. na cmentarzu odbyła się nielegalna manifestacja zorganizowana przez zwolenników „Chłopskiej Przyszłości”.

Galeria zdjęć Cmentarz wojenny nr 226 w Zawadce Brzosteckiej

Wróć do spisu obiektów