Jan, Zdzisław Marecki urodził się 9 października 1920 roku w Poznaniu, syn Jana i Zofii Głazowskiej. Ojciec jak i matka urodzili się w powiecie Jarocin (Łuszczanów). Wyemigrowali do Niemiec i zamieszkali w Berlinie. Ojciec był krawcem, tu urodziło się dwoje dzieci, Edmund ur. 20 maja 1911 r. i Roman ur. 5 kwietnia 1915 r. Po zakończeniu I wojny światowej wrócili do Polski i zamieszkali na krótki czas w Jarocinie. W sierpniu 1920 r. przeprowadzili się do Poznania i zamieszkali z całą rodziną przy ul. Zwierzynieckiej 22. Tu 9 października 1920 r. przyszedł na świat Jan, Zdzisław oraz najmłodszy jego brat Kazimierz, Zbigniew ur. 4 lutego 1927 r. w Poznaniu.
W 1936 roku ukończył sześcioklasową Publiczną Szkołę Wydziałową im. Karola Libelta. W tym samym roku wstąpił do SPLdM (Szkoła Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich) w Bydgoszczy. W 1938 r. szkoła przeżywała kłopoty lokalowe, zostaje przeniesiona do Krosna. Po trzech latach nauki kończy szkołę w Krośnie jako mechanik samolotowy. W 1939 r. został przydzielony do 4 Pułku Lotniczego w Toruniu i wcielony do 141 eskadry myśliwskiej. W sierpniu 1939 przeprowadzona została mobilizacja alarmowa. W jej wyniku istniejące eskadry lotnicze uzupełnione zostały do etatów wojennych, zorganizowane zostały pododdziały służb i baza lotnicza. Po zakończeniu mobilizacji 4 Pułk Lotniczy został zlikwidowany a 141 Eskadra Myśliwska weszła w skład III Dywizjonu Myśliwskiego 4 Pułku Lotniczego w Toruniu. W kampanii wrześniowej 1939 walczyła w składzie lotnictwa Armii "Pomorze" (1-6 IX), a następnie Brygady Pościgowej, przebazowana została na lotnisko polowe w pobliżu wsi Markowo. Na uzbrojeniu znajdowało się dziesięć samolotów PZL P.11c.
Brał czynny udział w kampanii wrześniowej 1939 roku w ramach Armii "Pomorze" . Personel eskadry przekroczył granicę z Rumunią 18 września 1939 roku. Ewakuowano 5 samolotów PZL P.11c.
Przedostał się do Francji i zgłosił się na wyjazd do Wielkiej Brytanii. W kwietniu 1940 r. przybył do Anglii i pełnił służbę jako mechanik płatowcowy w 300 Dywizjonie Bombowym aż do 1943 r. Po przeszkoleniu służył w różnych jednostkach bojowych i pomocniczych. Ochotniczo zgłosił się do służby w personelu latającym i 28 stycznia 1944 roku rozpoczął wyszkolenie na mechanika pokładowego. Po ukończonym kursie, 25 marca 1944 roku, został skierowany do Palestyny i w ośrodku Lydda wraz ze swoją załogą szkolił się na ciężkich samolotach bombowych typu LIBERATOR w 1675 HCU, po czym w czerwcu 1944 r. przydzielony został do 1586 Eskadry do Zadań Specjalnych we Włoszech w bazie Campo Casale koło Brindisi. Zginął 17 sierpnia 1944 r. w Olszynach koło Gorlic w locie bojowym zrzutem dla Powstańców Warszawskich.
Plutonowy Jan Marecki został odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych i Medalem Lotniczym (pośmiertnie) Został pochowany na wojskowym cmentarzu w Krakowie po wcześniejszej ekshumacji w Olszynach grób nr 7, działka 1, rząd A. 29 sierpnia 2014 r. z okazji 70 rocznicy śmierci, Prezydent Rzeczypospolitej Bronisław Komorowski awansował Jana Mareckiego do stopnia podporucznika, podczas uroczystości pod pomnikiem w Krzywej - Banicy.
Plut. Jan Marecki miał brata Romana starszego o 5 lat, który służył w 308 Dywizjonie Myśliwskim ,,Krakowskim". Z Anglii w 1949 r. wyjechał do Stanów - zmarł 1999 r.
Zagadka lotu Liberatora z Wielkopolanami - ,,Głos Wielkopolski" Poznań - 22 maj 2010 r.
Został odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych i Medalem Lotniczym.
Pochowany został na wojskowym cmentarzu w Krakowie po wcześniejszej ekshumacji w Olszynach grób nr 9-10, działka 1, rząd A.
Por. pilot Roman Marecki P-2067 był starszym o 5 lat bratem Jana Mareckiego z 1586 ESP, urodził się 5 kwietnia 1915 r w Berlinie, syn Jana i Zofii Głazowskiej. Ojciec jak i matka urodzili się w powiecie Jarocin (Łuszczanów). Wyemigrowali do Niemiec i zamieszkali w Berlinie. Ojciec był krawcem, tu urodziło się dwoje dzieci, Edmund ur. 20 maja 1911 r. i Roman ur. 5 kwietnia 1915 r. Po zakończeniu I wojny światowej wrócili do Polski i zamieszkali na krótki czas w Jarocinie. W sierpniu 1920 r. przeprowadzili się do Poznania i zamieszkali z całą rodziną przy ul. Zwierzynieckiej 22. Tu 9 pażdziernika przyszedł na świat Jan, Zdzisław oraz najmłodszy jego brat Kazimierz, Zbigniew ur. 4 lutego 1927 r. w Poznaniu.
Roman po 17 września 1939 r. przedostał się do Francji a po jej upadku do Anglii. W latach 1940–1941 odbywał trening w pilotażu początkowymi i zaawansowanym w 25 (P) Elementary Flying Trainig School i 16 (P) Service Flying Trainig School jako przyszły pilot.
2 maja 1941 r. ukończył szkolenie w pilotażu i uzyskał prawo noszenia znaku pilota (Gapa)
Początkowo plut. pilot R. Marecki służył w 122 Skrzydle Myśliwskim RAF (274 DM) a od 14.07.1941 r. służył w 308. ,,KRAKOWSKIM" Dywizjonie Myśliwskim. 01.09. 1942 r. mianowany na stopień sierż. podch. a z dniem 1 stycznia 1943 r. na stopień ppor. W dniach od 8 do 15 marca 1944 r. przebywał z całym dywizjonem na kursie bombardowania w Llanbedr. 01.08. 1943 r. otrzymuje angielski stopień F/O a 1 marca 1944 r. zostaje por.
10 października 1944 r. został przeniesiony do 131 Skrzydła Polskiego. Na początku października przesunięto skrzydło bliżej linii frontu na lotnisko Deurne pod Antwerpią, a następnie do St. Denijs pod Gandawą. W czasie kontrofensywy w Ardenach w styczniu 1945, około 40 myśliwców Luftwaffe zaatakowało lotnisko polskiego skrzydła pod Gandawą. Zostały jednak one przechwycone przez powracające z zadania dywizjony 308 i 317. W rezultacie boju powietrznego zestrzelono 18 samolotów na pewno, 1 prawdopodobnie i 5 uszkodzono. Własne straty wyniosły: 23 rannych, w tym 2 pilotów. Na terenie Niemiec skrzydło stacjonowało m.in. na lotnisku B-101 Nordhorn (od 13 IV 1945) i B-113 Varrelbusch koło Bremy (od 30 IV 1945).
Po zakończeniu działań wojennych w Europie skrzydło pozostało w brytyjskiej strefie okupacyjnej i weszło w skład Brytyjskich Okupacyjnych Sił Powietrznych (BAFO – British Air Forces of Occupation). Od 10 września 1945 skrzydło w niezmienionym składzie stacjonowało na lotnisku Ahlhorn.
3 stycznia 1947 odbyła się ostatnia zbiórka personelu skrzydła. Zastępca dowódcy 131 Polskiego Skrzydła d/s szkolenia lotniczego i dowodzenia w powitrzu mjr pil. Wacław Król tak wspominał ten dzień „Przypadł mi smutny obowiązek pożegnania żołnierzy i wypowiedzenia smutnej formuły – 131 Polskie Skrzydło Myśliwskie uważa się za rozwiązane. Następnie przekazał władzę nad personelem brytyjskiemu dowódcy stacji Porteath, Wing Commanderowi White’owi. Tego samego dnia rozdano wszystkim do wypełnienia deklaracje o wstępowaniu do Lotniczego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia (Polish Air Force Resettlement Corps)”. Do korpusu (LKPR) wstąpiła większość członków personelu latającego i naziemnego. W praktyce przysposobienie lotników polskich do życia cywilnego w ramach LKPR nie spełniło swego zadania. Mimo trzyletniego istnienia korpusy organizowane kursu i działalność pośrednictwa pracy napotykała na duże trudności. Większość żołnierzy znajdowała pracę sama. W 1949 LKPR został rozwiązany.
Od 9 września 1940 roku do 8 maja 1945 roku dywizjon 308 wykonał 8812 lotów bojowych, w czasie - 13 200 godzin. Zestrzelono samolotów - na pewno 69, prawdopodobnie 13 i uszkodzono 21. Zrzucono 500 ton bomb, zniszczono 496 pojazdów mechanicznych, 17 lokomotyw, 31 czołgów, 45 barek i holowników, 109 wagonów i 28 budynków. Straty wyniosły - 22 zabitych, 24 zaginionych i 13 wziętych do niewoli. Stracono 78 samolotów zniszczonych i 24 uszkodzone.
Por pilot Roman Marecki w 308 DM w którym służył od 14.07.1941 r. do 10.10 1944 r. odbył 144 loty bojowe w czasie 247 godz. i 5 min oraz 35 lotów operacyjnych w czasie 33 godz. i 25 min. (na postawie ewidencji bojowej pilota)Został odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych - wrzesień 1942 r. i 24.09.1944 r.
Por. pilot Roman Marecki 19 czerwca 1949 r. opuścił Anglię, (20 Ladbroke Rd.W.11) z portu Southampton, statkiem ,,Marine Tiger" dopłynął do Nowego Jorku. Na początku lat 50-tych zawarł związek małżeński z Evelyn Hartman, z którego to małżeństwa mieli dwie córki: Sharon po mężu Michaels (Colorado Springs) i Sandra po mężu Loflin (Clermont) Roman Marecki zmarł 04.07. 1999 r.
Por pilot Roman Marecki - Anglia, maj i październik 1944 r.
Lotnicy Dywizjonu 308 wchodzącego w skład 131 Polskiego Skrzydła Myśliwskiego, przy samolocie typu Spitfire na lotnisku polowym w Chailey (hrab. East Sussex, Anglia - koniec kwietnia 1944 r.) Stoją od lewej: por. Mieczysław Trnobrański, kpt. Józef Jeka, por. Roman Marecki, por. Jerzy Mazurkiewicz, kpt. Witold Retinger, chor. Jan Lipiński. st. sierż. Zygmunt Soszyński, por. Wacław Chojnacki, st. sierż. Stanisław Bednarczyk , kpt. Józef Mierzejewski, st. sierż. Józef Sawoszczyk, kpt. Stanisław Bochniak; Siedzą na skrzydle, od lewej: por. Tadeusz Schiele, st. sierz. Tadeusz Rybczyński, chor. Wacław Korwel, st. sierz. Kazimierz Mitura.; Leży na kadłubie st.sierż Kazimierz Chomacki, stoją od lewej: kpt. Donat Mickiewicz, por. Leszek Szczerbiński, por. Jan Kurowski, por. Bronisław Mach.
Foto: Jan Sianos,
308 Dywizjon Myśliwski - Ghnet (St Denijs Westrem - Belgia, pażdziernik 1944 r.). (od lewej stoją): Wójcik , J. Malinowski, NN, Stański, NN, W. Karasiński, Soszyński, NN, NN, NN, Majchrzyk, Bochniak, Pniak, Retinger,Lipkowski, I. Olszewski, J. Główczewski, Roman Marecki - siódmy od prawej strony w kurtce, Breyner, Szlenkier, Mierzejewski,NN, Krakowian, Dolicher,
Zdjęcie z lewej strony: Bagington, listopad 1940 r. W pierwszym rzędzie od lewej stoją
: P/O F. Szyszka; P/O Wandzilak; F/Lt Jasionowski; F/Lt Wiórkiewicz i P/O Kawnik; rząd środkowy: P/O Maciejewski; F/O Grudziński; P/O Koczor; Sgt Kowala i plut. Stanislaw Piątkowski; Ostatni rząd: F/O Wielgus; Sgt Roman Marecki; Sgt Majchrzyk; plut. pil. Mieczyslaw Parafiński i kpt. Franciszek Gomuliński. Photo courtesy of Piotr Sikora.
Zdjęcie z prawej strony: Wizytacja żołnierzy 131 Polskiego Skrzydła Myśliwskiego stacjonują
cych w Chailey (hrab. East Sussex, Anglia - kwiecień 1944 r.) przez generała Mateusza Iżyckiego. Stoją
od lewej: ppłk. MieczysĹaw Mumler (oficer łą
cznikowy przy dowództwie 84 Grupy RAF), oficer brytyjski, kpt. Jan Pentz, ppor. Czesław Hrynaszkiewicz, por. Edward Jaworski, ppłk. Aleksander Gabszewicz (d-ca 18 Sektora Myśliwskiego RAF),por. Roman Marecki x, por. Werner Kirchner, por. Tadeusz Owczarski, kpr. Edward Łakomy, płk. Stanisław Brzezina (Szef Sztabu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii), kpr. Franciszek Detka, gen. Mateusz Iżycki (dowódca Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii), st. sierż Mieczysław Matus, kpt. Ludwik Martel, mjr Zbigniew Czaykowski (d-ca 131 Polskiego Skrzydła Myśliwskiego), por. Roman Hrycak, por. Edmund Krzemiński, mjr Jan Falkowski (oficer operacyjny w dowództwie 84 grupy RAF); żołnierze bez wymienionych stanowisk to piloci 317 Dywizjonu Myśliwskiego. Fot. Jan Sianos.
Opis odznaczeń:
1. Odznaka Francuskiej Szkoły Pilotów.
2. Haftowany orzełek lotniczy na Zachodzie
3. Polowa Odznaka Pilota - Gapa
4. Krzyż Walecznych nadany po raz pierwszy
5. Odznaka 306 Dywizjonu - The 306 Squadrons badge
6. Odznaka 308 Dywizjonu - the 308 Squadrons badge
7. Taką odznakę nosili także polscy piloci walczący w PSZ na Zachodzie w ramach służby w RAF.
Roman Marecki z żoną na początku lat 90-tych.***Córka Mareckich Sharon oraz wnuczka Tammy, mieszkające w Colorado Springs - USA
