Newsy:

Uroczystości państwowe na cmentarzu wojennym w ŁUŻNEJ - PUSTAKACH

2 maja mija setna rocznica od jednej z największych bitew Wielkiej Wojny - ,,Bitwy pod Gorlicami” Z tej okazji w sobotę o godz.16.00 na cmentarzu wojennym nr 123 w Łużnej-Pustkach koło Gorlic odbyły się uroczystości z udziałem władz państwowych i Wojska Polskiego.

Były przemówienia okolicznościowe, złożono wieńce i kwiaty przed pomnikiem ofiar bitwy oraz zapalono znicze na ich mogiłach. Po modlitwie i Apelu Poległych zaproszeni goście wzięli udział w koncercie jubileuszowym w Europejskim Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego w Lusławicach. Obchody rocznicowe objął patronatem prezydent Bronisław Komorowski.

100 lat temu w rejonie Łużnej doszło do ofensywy, która miała przełomowe znaczenie dla losów Wielkiej Wojny na froncie wschodnim. To tu toczyły się najbardziej krwawe, intensywne walki w ramach operacji gorlickiej. Bitwa rozpoczęła się rano 2 maja 1915 r. Przez cztery godziny 1000 dział, w tym moździerze o kalibrze 305 mm, prowadziły ostrzał pozycji rosyjskich. Po natarciu piechoty wojska austriacko-węgierskie i niemieckie przełamały pozycje rosyjskie. W kilka dni później wkroczyły do Jasła, Krosna, Sanoka, prąc na wschód. W rezultacie w ciągu kilku tygodni armie państw centralnych zajęły tereny od Zatoki Ryskiej przez Pińsk aż do Tarnopola. Rosjanie stracili całe b. Królestwo Polskie, Litwę, Łotwę, część Białorusi i Ukrainy. Linia ta zasadniczo utrzymała się do 1917 roku.

Cmentarz na wzgórzu Pustki w Łużnej to największa nekropolia wojenna na terenie dawnej Galicji. Na ok. 3-hektarowym terenie spoczywa 1204 żołnierzy różnych narodowości i wyznań, poległych w walkach o wzgórze Pustki 2 maja 1915 r. Obecnie województwo małopolskie zabiega w Brukseli o przyznanie nekropolii Europejskiego Znaku Dziedzictwa. ZOBACZ RELACJĘ FILMOWĄ

Odsłonięcie tablicy Józefa Piłsudskiego i złożenie wieńca przed tablicą pamiątkową
w murze Rynku

W sobotnie przedpołudnie 2 maja odbyła się uroczystość patriotyczno-religijna w czasie, której odsłonięta została tablica pamiątkowa poświęcona Marszałkowi Polski Józefowi Klemensowi Piłsudskiemu.
Oficjalne uroczystości na ulicach miasta poprzedziło okolicznościowe nabożeństwo, które odprawiono w gorlickiej Bazylice. Potem zaproszeni gości w asyście pocztów sztandarowych przeszli na ulicę Józefa Piłsudskiego, gdzie to w narożu kamienicy Lasockich odsłonięta została tablica pamiątkowa dedykowana w 80 rocznicę śmierci Józefowi Piłsudskiemu.
Inicjatorem instalacji tablicy w tym miejscu był Klub Gorliczan, który w dniu dzisiejszym organizował z okazji 100-lecia Bitwy pod Gorlicami okolicznościowy Zjazd Gorliczan.

Po zakończeniu uroczystości związanych z odsłonięciem tablicy wszyscy uczestnicy przeszli w pochodzie na gorlicki Rynek, gdzie złożono wieńce i wiązanki kwiatów pod tablicą związaną z Bitwą pod Gorlicami.
Ostatnim akcentem tego dnia było złożenie kwiatów pod pomnikiem księdza Bronisława Świeykowskiego burmistrza Gorlic w latach 1914-1918. Kwiaty w imieniu mieszkańców miasta złożyli burmistrz Rafał Kukla oraz Przewodniczący Rady Miasta Krzysztof Wroński.

Po tych uroczystościach na Rynku w Gorlicach odbył się pokaz starych samochodów.

Oficjalne otwarcie obchodów 100-lecia Bitwy pod Gorlicami

Wieczór 30 kwietnia 2015 r. upłynął na muzycznych doznaniach płynących prosto z płyty gorlickiego rynku. W zamyśle organizatorów koncert 4 Strony Karpat miał zgromadzić na jednej scenie muzyków reprezentujących cały, zróżnicowany obszar geograficzny.Jako support przed występem pięciu zespołów z Polski, Słowacji i Węgier, wystąpił gorlicki zespół rockowy BACK OFF. Największą dawkę energii dostarczył widzom niesamowity Klezmafour.

1 maja o godz. 9-tej w Galerii Sztuki ,,Dwór Karwacjanów” w Gorlicach, odbyła się Międzynarodowa konferencja historyczna dotycząca Bitwy pod Gorlicami. Mimo upływu 100 lat od Bitwy pod Gorlicami, operacja, która wtedy miała miejsce nadal inspiruje do dyskusji i nie jest jednoznacznie oceniana. Wiedza i pamięć są ze sobą ściśle połączone. Nie dziwi więc fakt, że z okazji tak ważnych dla nas uroczystości rocznicowych zaplanowano konferencję naukową, w czasie której zgłębiana będzie wiedza na temat operacji militarnej sprzed 100 lat. Całodzienne spotkanie międzynarodowego środowiska naukowego oraz wszystkich osób, które chcą lepiej zrozumieć tamte wydarzenia, odbywa się dziś przez cały dzień w popularnym BWA.

W godzinach do południowych wykład prowadzili:
ppłk dr Christian Stachelbeck [Niemcy] – 11 bawarska Dywizja Piechoty w bitwie pod Gorlicami-Tarnowem
dr Christoph Hatschek [Austria] – „Odczarowanie” munduru – oddziaływanie doświadczenia wojennego na umundurowanie c.k. armii w 1915 r.
Walentin Juszko [Rosja] – Zagłada dywizji Korniłowa
dr Piotr Szlanta – Wielka Wojna Łemków

Po tej części w samo południe rozpoczęła się modlitwa ekumeniczna na cmentarzu wojskowym nr 91 w Gorlicach, złożenie kwiatów i oficjalne rozpoczęcie uroczystości rocznicowych.
Zaraz potem, rozpoczął się przemarsz Grup Rekonstrukcji Historycznej oraz wszystkich uczestników uroczystości na gorlicki rynek. Wojna oznacza śmierć i często dopiero po jej zakończeniu dostrzegalne jest okrutne żniwo, które rodzi niezgoda: taka myśl przewodnia towarzyszyła modlitwie ekumenicznej, która w symboliczny sposób rozpoczęła uroczystości okolicznościowe na cmentarzu nr 91 w Gorlicach.
Mimo różnic poglądów, wyznania oraz odmiennych barw mundurów poległych, dziś na cmentarzu podkreślono jedność i wspólnie modlono się za osoby, które 100 lat temu oddały tu życie.
Modlitwa ekumeniczna miała dziś szczególną oprawę. Kapelanom, którzy odmówili modlitwę za wszystkich Poległych, towarzyszyła uroczysta warta honorowa. Grupy Rekonstrukcji Historycznej w odświętnych mundurach i strojach wzorowanych na tych sprzed 100 lat dodawała powagi i niezwykłego charakteru wspólnemu Apelowi Poległych.
Mimo, że żołnierski obowiązek nakazywał wtedy walczyć przeciwko sobie, polegli spoczęli na cmentarzach, w sąsiadujących ze sobą grobach.
Może być to dziś odczytywane jako milczący nakaz: by nie sprowadzać pojednania tylko do sytuacji śmierci, ale umieć budować pojednanie także za życia - co jest zdecydowanie trudniejsze.
Po zapaleniu zniczy i złożeniu wiązanek kwiatów na cmentarzu rozpoczął się uroczysty pochód Grup Rekonstrukcji Historycznej oraz wszystkich uczestników uroczystości odbywającej się na cmentarzu. Wszyscy oni przemaszerowali na gorlicki Rynek w asyście orkiestr wojskowych.
Pierwszomajowe popołudnie bardzo wielu mieszkańców miasta i okolic zdecydowało się spędzić na miejskim Rynku, by uczestniczyć w oficjalnym rozpoczęciu uroczystości rocznicowych.

Niezwykły rozmach przedsięwzięcia, zagraniczni goście i obecność grup rekonstrukcyjnych i orkiestry, powodował, że początek tych obchodów doczekał się wspaniałej oprawy, godnej wydarzeń historycznych, które upamiętniamy.
Po modlitwie ekumenicznej na wzgórzu cmentarnym wspaniały orszak złożony z przedstawicieli lokalnych władz, zaproszonych Gości, członków Grup Rekonstrukcji Historycznej, orkiestry i wszystkich tych, którzy zapragnęli dziś do nich dołączyć, przeszedł na rynek, by o godzinie 14.00 oficjalnie rozpocząć uroczystości 100-lecia bitwy pod Gorlicami.

Nie przeszkodziła niekorzystna pogoda - wszyscy zainteresowani szczelnie wypełnili gorlicki rynek, by z zainteresowaniem przyglądać się początkowi uroczystości rocznicowych. O tym, że nikt z nich nie żałował przybycia najlepiej świadczyły ich uśmiechnięte twarze wspaniałe przyjęcie, jakie zgotowali wszystkim, którzy uczestniczyli rolex replique montre w barwnym pochodzie. Zaproszone grupy rekonstrukcyjne zza granicy oraz nasze, rodzime organizacje miłośników żywej historii zaprezentowały piękny pokaz musztry, wzorowany na tradycji wojskowej sprzed 100 lat. Zaprezentowali się rekonstruktorzy z Austrii, Węgier, Niemiec, Rosji i grupy pokazujące stroje innych uczestników Bitwy Gorlickiej. Pokaz treningu wojskowego zachwycał starannością i dbałością o detale ekwipunku prezentowanego w czasie musztry. Dodatkową atrakcją był rytmiczny akompaniament orkiestr, które prezentowały melodie z dawnych czasów. www.halogorlice.pl

Wieczorem o godz. 21.00 z obiektów sportowo – rekreacyjnych w Sękowej, wyruszył ,,Marsz ku Wolności", w których brały udział grupy rekonstrukcji historycznej z kraju i zagranicy oraz nieliczni mieszkańcy Sękowej, którzy udali się na cmentarz nr 80 w Sękowej. Odbyła się „Modlitwa wieczorna w intencji poległych”, którą poprowadził ks. wikariusz Arkadiusz Puzio. Następnie złożono wieniec i zapalone znicze. Szkoda tylko że w tym punkcie uroczystości nikt z organizatorów nie zadbał o poprowadzenie ,,Marszu ku Wolności”!!

Prelekcja dla słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Częstochowie

Dziś, w Częstochowie dla słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku, odbyła się prelekcja, którą poprowadził pasjonat lotnictwa a w szczególności Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie, emerytowany nauczyciel Aleksandr Gucwa. Była to prelekcja na temat dwóch katastrof lotniczych, które wydarzyły się w powiecie gorlickim (Małopolska) na terenie Olszyn (Liberator) i Banicy – Krzywej (Halifax) w Beskidzie Niskim w sierpniu 1944 r.

W trakcie ponad godzinnego wystąpienia prelegenta, które rozpoczęło się od Hymnu Lotników, ponad 300 zebranych słuchaczy UTW, dowiedziało się o historii dwóch polskich załóg lotniczych, które w sierpniu 1944 r. niosły pomoc materiałową dla powstańców warszawskich. W drodze powrotnej śmiercią lotnika zginęły obie siedmioosobowe załogi. Dowódcą załogi Liberatora marvel disfraces z Olszyn był częstochowianin mjr pilot/nawigator Zygmunt Pluta. Na spotkanie oprócz słuchaczy UTW przybyła również pięcioosobowa Rodzina pilota Zygmunta Pluty - bratanice wraz z mężami, Pani Agnieszka Krzyszczyk, Ewa Noszczyńska i Maria Worwąg

Wykładowca także przedstawił informację o pilocie ppor. Izydorze Konderaku, który również pochodził z Częstochowy, zginął podczas bombardowania Osnabriick (Niemcy) 18.08.1942 r. Również i z jego Rodziny uczestniczyła w prelekcji bratanica Pani Alicja Konderak – Grabowska, która przed południem pokazała dom w którym wychowywał się ,,Dorek” (ul. Pogodna 12 - Zawodzie) oraz Zygmunt Pluta (ul. Grottgera 25 - Zacisze)

Wykład odbył się w auli Politechniki Częstochowskiej o godzinie 16.30, przy Alejach Armii Krajowej. Został zorganizowany przez Panią Grażynę Omeljaniuk - Szulc – Przewodniczącą Uniwersytetu Trzeciego Wieku przy Wydziale Zarządzania Politechniki Częstochowskiej. UTW zrzesza osoby, którym nie brak chęci na poznawanie historii dziejów Narodu Polskiego. W przyszłym roku planują przyjazd na tereny Beskidu Niskiego i nie tylko.
Omawiana historia prezentowana była na współczesnych oraz archiwalnych i unikatowych zdjęciach ze zbiorów prelegenta, co cieszyło się ogromnym zainteresowaniem. Prelekcja zakończyła się podziękowaniem ze strony organizatorki wręczeniem dyplomu i pięknego bukietu kwiatów. Przy aplauzie słuchaczy UTW opuszczałem aulę Politechniki Częstochowskiej, udając się w 300 km drogę do miejsca zamieszkania.

Prelekcja A. Gucwy dla słuchaczy UTW w Częstochowie

GORLICOM VICTORIA! W 100. rocznicę Bitwy Gorlickiej

W uroczystym otwarciu wystawy, 27 kwietnia, wśród licznie przybyłych Gości byli m.in. Barbara Bartuś Poseł na Sejm RP, Wicestarosta Powiatu Gorlickiego Jerzy Nalepka, Zastępca Burmistrza Gorlic Janusz Fugiel oraz Wiceprzewodniczący Rady Powiatu Gorlickiego Roman Dziubina. Otwarcie wystawy poprowadził Prezes PTTK w Gorlicach Roman Trojanowicz
Wystawa będzie dostępna od dnia 28 kwietnia do 28 czerwca 2015 r.

Do tego, aby jakaś miejscowość, miasto lub wieś, zapisały się na kartach światowej historii konieczne jest by działała w nim wybitna postać lub na jej ziemiach miało miejsce przełomowe wydarzenie, wykraczające daleko swoim znaczeniem poza dany region. Gorlice miały w swych dziejach wybitną postać. Był nią niewątpliwie Ignacy Łukasiewicz. Z jego osobą kojarzony jest początek rozwoju przemysłu naftowego i dobrobyt ziemi Gorlickiej. Gorlice miały też wydarzenie, które choć wiąże się z ogromem zniszczenia i śmiercią rozsławiło nasze miasto i na trwałe wpisało jego nazwę na karty historii. Mowa tu oczywiście o Bitwie i Operacji Gorlickiej. Temu właśnie zagadnieniu poświęcona została nowa wystawa czasowa przygotowana w Muzeum Regionalnym PTTK w Gorlicach. Ze zbiorów członków Stowarzyszenia Historycznego "Bitwa pod Gorlicami 1915" zaprezentowana została ekspozycja zawierająca m.in. bogaty zbiór medali i odznaczeń, elementy umundurowania i uzbrojenia – w tym ciężki karabin maszynowy, oraz dokumenty o przebiegu służby wojskowej z czasu I wojny światowej. Specjalne miejsce na ekspozycji zajmują także kwestie związane z odbudową regionu, z problemami z jakimi borykała się ludność po przejściu frontu, po 2 maja 1915 r. Ciekawostką na wystawie jest rękopis dotąd niepublikowanego pamiętnika opisującego Bitwę Gorlicką oraz rebusy - szyfrowana korespondencja wysyłana z frontu przez ojca żołnierza, Mieczysława Wyrobka, do dzieci mieszkających w Gorlicach. Tekst: Katarzyna Liana